Począwszy od 1 lipca 2024 r. podmioty wykonujące działalność leczniczą w ramach umowy o udzielanie świadczeń zdrowotnych zawartej z NFZ są zobowiązane posiadać wewnętrzny system zarządzania jakością, który składa się z zasad, procedur, metod oraz opisów stanowisk pracy.
Osobą odpowiedzialną za opracowanie tych dokumentów i prowadzenie systemu ustawodawca uczynił kierownika podmiotu, zobowiązanego w szczególności do:
– przeprowadzenia analizy przyczyn źródłowych zdarzeń niepożądanych,
– zapewnienia zasobów i informacji niezbędnych do właściwego monitorowania jakości i bezpieczeństwa świadczeń.
Czy za nieposiadanie wewnętrznego systemu na placówkę może zostać nałożona kara?
Ustawa o jakości w opiece zdrowotnej i bezpieczeństwie pacjenta, w przeciwieństwie do ustawy o ochronie sygnalistów lub regulacji poświęconej standardom ochrony małoletnich, wprost nie określa sankcji karnych, dyscyplinarnych czy nawet administracyjnych. Wbrew pozorom, nie oznacza to jednak, że w razie niewykonania przewidzianych w niej obowiązków podmiot medyczny nie poniesie żadnych konsekwencji.
Najbardziej dotkliwe skutki niewdrożenia wewnętrznego systemu zarządzania jakością odczują placówki, dla których warunkiem realizacji umowy o udzielanie świadczeń opieki zdrowotnej w ramach tzw. sieci szpitali jest uzyskanie autoryzacji, wydawanej przez Prezesa NFZ na wniosek złożony w terminie wskazanym w harmonogramie opublikowanym w BIP na stronie podmiotowej Funduszu. Jedną z przesłanek otrzymania autoryzacji jest właśnie posiadanie wewnętrznego systemu.
Podmioty wykonujące w ramach umowy z NFZ działalność leczniczą innego rodzaju niż świadczenia szpitalne również nie powinny jednak lekceważyć obowiązku posiadania wewnętrznego systemu.
Trzeba bowiem mieć na uwadze uprawnienia kontrolne Prezesa NFZ, obejmujące m. in. kontrolę realizacji zadań finansowanych ze środków publicznych w zakresie organizacji, sposobu i jakości udzielania świadczeń opieki zdrowotnej oraz ich dostępności. W razie stwierdzenia nieprawidłowości przy wykonywaniu umowy, Prezes NFZ może naliczyć przewidziane w niej kary umowne. Jeśli nie rekompensują one całkowitej wysokości szkody, możliwe jest dochodzenie jej naprawienia w pozostałym zakresie.
Natomiast w przypadku świadczeniodawców realizujących zadania ze środków pochodzących z tworzonych doraźnie funduszy i programów, np. na przeciwdziałanie COVID-19 (tzw. inne przychody NFZ), możliwe jest zastosowanie sankcji polegającej na zwrocie do Funduszu nawet 50% środków publicznych przekazanych za okres objęty kontrolą.
Niedopełnienie obowiązków nałożonych ustawą o jakości może ponadto wiązać się z poniesieniem konsekwencji służbowych przez osobę kierującą podmiotem medycznym.
Kancelaria MCP udziela profesjonalnej pomocy prawnej w wypełnianiu obowiązków wynikających z ustawy o jakości w opiece zdrowotnej i bezpieczeństwie pacjentów – zarówno w zakresie przygotowania potrzebnej dokumentacji, jak i przeprowadzenia szkoleń dla kadry zarządzającej i personelu placówki medycznej. Zapraszamy!
